Van aardappelkelder naar vleermuizenverblijf
Een aardappelkelder werd deels in de grond gebouwd. Hier werden aardappels bewaard. De kelders waren donker en vorstvrij, waardoor grote hoeveelheden goed bewaard konden worden. Dat was nodig omdat de aardappel als veldvrucht enorme voorraden opleverde die in de winter moesten worden bewaard. Waren er geen middelen voor een aparte aardappelkelder? Dan werden de aardappels gekuild. Ze werden dan op een bed van stro in een kuil opgeslagen en vervolgens afgedekt met stro en aarde.
Werkschuur de Borkeld
De aardappelkelder bij vakantiewoning de Borkeld is eind jaren ’80 gebouwd door een groep vrijwilligers die destijds bij de voormalige werkschuur de Borkeld aan het werk waren. Uiteindelijk is er geen aardappel in de kelder terecht gekomen; de plaatselijke beheerder maakte nog wel eens gebruik van de kelder om planten te beschermen in de winter. Veel aardappelkelders zijn in de loop van de tijd verdwenen. Meestal zijn ze gesloopt, of door staat van onderhoud ineen gevallen. Sinds enige tijd worden ze weer in ere hersteld, en dan meestal voor de functie van een vleermuizenverblijf. En dat is belangrijk, want: vleermuizen vinden steeds moeilijker een schuilplek. Hierdoor wordt de vleermuis als diersoort kwetsbaar.
Insecteneters
In de winter houden vleermuizen een winterslaap die in de herfst wordt voorbereid. Om hun vetreserves aan te vullen zullen ze in die periode volop jagen en tegen het einde van de herfst hun winterslaapplaats opzoeken. Een vleermuis zoekt een schuilplek waar het in de winter tussen de 5°C en 10°C blijft. In de kelder zijn de omstandigheden voor vleermuizen ideaal: er is een hoge luchtvochtigheid, een constante temperatuur en er is rust en ruimte. Het vriest dus binnen nooit, een belangrijke eis van een vleermuis. Tijdens de winterslaap - ze gaan dan in een soort spaarstand - hangen vleermuizen op hun kop aan hun achterpoten. Ze zetten hun achterpoten op slot, zodat het geen energie kost om zich vast te houden. Als het in het voorjaar warmer begint te worden, komen de vleermuizen weer naar buiten om insecten te vangen. Het vangen van insecten doen zij ’s avonds en ’s nachts. En in die tijd is het hard werken voor hen, want een vleermuis moet om te kunnen overleven een kwart tot een derde van zijn lichaamsgewicht aan insecten eten. Leuke weetjes: 1 vleermuis eet ongeveer 300 insecten per nacht en over de gehele zomerperiode verorbert deze zo’n 40.000 muggen. Overigens bestaan er vleermuissoorten die alleen vegetarisch eten en zich voeden met fruit of nectar, maar alle soorten die in Nederland leven zijn insecteneters.
Vleermuizenverblijf
Sinds 2009 dient de werkschuur als vakantiewoning. Tijdens de verbouw is toen ook de aardappelkelder opgeknapt om dienst te doen als vleermuizen verblijf. Recentelijk is het verblijf voor vleermuizen opnieuw onderhouden zodat deze de komende jaren mee kan. Hiermee biedt het een veilige en riante plek voor deze insecteneters. De komende winter gaan medewerkers van Staatsbosbeheer kijken of de vleermuizen er daadwerkelijk gebruik van maken.
Zien? De voormalige aardappelschuur staat in de tuin van vakantiewoning Borkeld.